KANUN
YOLUNDAN VAZGEÇME NEDİR?
7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi İle
Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun 07.12.2019 tarih ve 30971 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir. İlgili Kanunun 27 nci maddesiyle, 213 Sayılı Vergi Usul
Kanunu’nun mülga 379 uncu maddesi ”Kanun yolundan vazgeçme” başlığıyla
yeniden düzenlenmiştir.
Madde gerekçesinde düzenlemenin
amacı; “İdare ile mükelleflerin vergiler ve cezalarla ilgili olarak her
aşamada anlaşabilmesi, vergi ihtilaflarının süratle çözümlenebilmesi ve yargı
mercilerinin iş yüklerinin azaltılması.”Olarak belirtilmiştir.
1-Yeniden düzenlenen Vergi Usul
Kanunu’nun 379 uncu maddesi ne getirmektedir?
Vergi/ceza ihbarnamesine süresi içinde
dava açılması sonucunda, vergi mahkemesince verilen istinaf yolu açık kararlar
ile bölge idare mahkemesince verilen temyiz yolu açık kararlarında; kanun
yoluna başvuru süresi içinde kanun yolundan vazgeçildiğine ilişkin dilekçenin
ilgili vergi dairesine verilmesi halinde, dilekçe tarihi itibarıyla vergi ve
cezalar, maddede belirtilen şartlar dahilinde belli bir indirim yapılarak
tahakkuk ettirilmektedir.
Öte yandan; bu şekilde tahakkuk eden
tutarlar, tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde, hesaplanacak gecikme
faizi ile birlikte tamamen ödenmesi durumunda, vergi ve ceza tutarına ayrıca
indirim uygulanmaktadır.
2-“Kanun Yolundan Vazgeçme”
hükümlerinden yararlanmanın şartları nedir?
“Kanun yolundan vazgeçme” hükümlerinden
yararlanmak için;
-Vergi/ceza ihbarnamesine karşı süresi
içinde açılan davada, vergi mahkemesinin verdiği istinaf yolu açık kararı ile
bölge idare mahkemesinin verdiği temyiz yolu açık kararı bulunmalıdır.
-Mükellef tarafından, dava konusu vergi
ve/veya vergi cezalarının tümü için kanun yolundan vazgeçildiğine dair dilekçe,
ilgili vergi dairesine “kanun yoluna başvurusu süresi” içinde (*) (**) (***)
verilmelidir.
İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45 inci
maddesi hükmüne göre; vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda
farklı bir kanun yolu öngörülmüş olsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı
çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün
içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Ancak, konusu beş bin Türk lirasını (2019
yılı 6 bin TL) geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere
karşı açılan iptal davaları hakkında idare ve vergi mahkemelerince verilen
kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamaz.
(**)İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 46
ncı maddesine göre; bölge İdare Mahkemelerinin, konusu yüz bin Türk lirasını
aşan (2019 yılı 144 bin TL) vergi davaları, tam yargı davaları ve idari
işlemler hakkındaki davalara ilişkin verdikleri kararları, başka kanunlarda
aksine hüküm bulunsa dahi Danıştay’da, kararın tebliğinden itibaren otuz gün
içinde temyiz edilebilecektir.
(***) İdari Yargılama Usulü Kanununda
öngörülen parasal sınırlar; her takvim yılı başından geçerli olmak üzere,
önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her
yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle
uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların bin Türk lirasını aşmayan kısımları
dikkate alınmaz. (İYUK Md. Ek-1)
3-Mükellef dilekçeyi ilgili vergi dairesine
verdiğinde, dava konusu vergi ve cezalar ne olacaktır?
Mükellef, söz konusu dilekçeyi ilgili
vergi dairesine verdiğinde;
-Kaldırılan vergi tutarının %60’ı,
tasdik edilen vergi tutarının tamamı ile tasdik edilen vergi tutarına ilişkin
vergi ziyaı cezasının %75’i,
-Bağlı olduğu vergi aslı dava konusu
yapılmayan veya 359 uncu maddede yazılı fiillere iştirak nedeniyle kesilen vergi
ziyaı cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının kaldırılan
tutarının %25’i ve tasdik edilen tutarının %75’i,
kanun yolundan vazgeçme dilekçesinin
verildiği tarih itibarıyla başkaca bir işleme gerek kalmaksızın tahakkuk
edecektir.
NOT: Vergi mahkemesince veya bölge idare
mahkemesince tasdik edilen vergi tutarlarında indirim söz konusu olmayacaktır.
4-Bu şekilde tahakkuk eden tutarlar ne
zaman ödenecektir?
Kanun yolundan vazgeçme dilekçesinin
ilgili vergi dairesine verildiği tarih itibarıyla tahakkuk gerçekleşmiş
olacaktır. Bu şekilde tahakkuk eden tutarlar tahakkuk tarihinden itibaren bir
ay içinde ödenecektir.
5-Tahakkuk eden vergi ve cezaların
ödenmesi sırasında ayrıca bir indirim söz konusu mudur?
Tahakkuk eden vergi ve/veya vergi cezalarının
%80’inin, hesaplanacak gecikme faizi ile birlikte, tahakkuk tarihinden itibaren
1 ay içinde tamamen ödenmesi şartıyla, vergi ve ceza tutarından %20 oranında
indirim yapılır.
Ancak; tasdik edilerek tahakkuk eden
vergi tutarında indirim yapılmayacaktır.
İndirim hükmünden yararlanılabilmesi
için; dava konusu yapılan ve VUK’ nun 379 uncu maddesine göre tahakkuk eden
vergi ve/veya vergi cezaları ile gecikme faizlerinin birlikte ilgili
fıkra kapsamında ödenmesi şarttır.
6-Kanun yolundan vazgeçme dilekçesine
ilgili vergi dairesince ne işlem yapılır?
Kanun yolundan vazgeçme dilekçesi vergi
dairesince ilgili yargı merciine gönderilecektir. Bu dilekçenin vergi dairesine
verildiği tarih ise kanun yolundan vazgeçme tarihi olarak kabul edilecektir.
Kanun yolundan vazgeçilmesi
hâlinde idarece de ihtilaf sürdürülmeyecektir. Kanun yolundan vazgeçildiği
hâlde istinaf veya temyiz yoluna başvurulması durumunda ise bu başvurular
incelenmeyecektir.
7-Kanun yolundan vazgeçilen vergi ve
cezalar için, daha önce yapılmış ödemeler dikkate alınacak mı?
Kanun yolundan vazgeçilen vergi ve vergi
ziyaı cezası için; bu maddeye göre yapılan tahakkuktan önce ödenen gecikme
faizi ve gecikme zammı da dâhil tutarlar, bu madde hükmüne göre ödenecek
tutarlara mahsup edilecektir.
8-Yargılama giderleri ne olacaktır?
İstinaf ve temyiz yolundan vazgeçilen
davaya ilişkin kararlarda hükmedilen yargılama giderleri, avukatlık ücretleri
ve fer’ileri karşılıklı olarak talep edilmeyecek ve bu alacaklar için icra
takibi yapılamayacaktır.
NOT: 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun
“Kanun yolundan vazgeçme” başlıklı 379 uncu maddesi; 7194 Sayılı Dijital Hizmet
Vergisi İle Bazı Kanunlarda Ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanunun 52 nci maddesi uyarınca 1/1/2020 tarihinde yürürlüğe
girecektir.
MADDE METNİ
7194 Sayılı Kanun’un 27 nci maddesi
aynen aşağıya çıkarılmıştır:
“MADDE 27 – 213 sayılı Kanunun mülga 379 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.
“Kanun yolundan vazgeçme:
MADDE 379- Vergi/ceza ihbarnamesine
karşı süresinde açılan davalarda, vergi mahkemesince verilen istinaf yolu açık
kararlar ile bölge idare mahkemesince verilen temyiz yolu açık kararlarda
(Danıştayın bozma kararı üzerine verilen kararlar hariç);
1. Kaldırılan vergi tutarının %60’ı,
tasdik edilen vergi tutarının tamamı ile tasdik edilen vergi tutarına ilişkin
vergi ziyaı cezasının %75’i,
2. Bağlı olduğu vergi aslı dava konusu
yapılmayan veya 359 uncu maddede yazılı fiillere iştirak nedeniyle kesilen
vergi ziyaı cezaları ile usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının
kaldırılan tutarının %25’i ve tasdik edilen tutarının %75’i,
mükellef için geçerli olan kanun yoluna
başvuru süresi içerisinde, dava konusu vergi ve/veya vergi cezalarının tümü
için kanun yolundan vazgeçildiğine ilişkin dilekçenin ilgili vergi dairesine
verilmesi şartıyla kanun yolundan vazgeçme dilekçesinin verildiği tarih
itibarıyla başkaca bir işleme gerek kalmaksızın tahakkuk eder.
Bu şekilde tahakkuk eden tutarlar
tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu maddeye göre tahakkuk
eden vergi ve/veya vergi cezalarının %80’inin, hesaplanacak gecikme faizi ile
birlikte bu sürede tamamen ödenmesi şartıyla, vergi ve ceza tutarından %20
oranında indirim yapılır. Şu kadar ki, tasdik edilerek tahakkuk eden vergi
tutarında indirim yapılmaz. İndirim hükmünden yararlanılabilmesi için dava
konusu yapılan ve bu maddeye göre tahakkuk eden vergi ve/veya vergi cezaları
ile gecikme faizlerinin birlikte bu fıkra kapsamında ödenmesi şarttır.
Kanun yolundan vazgeçme dilekçesi vergi
dairesince ilgili yargı merciine gönderilir ve bu dilekçenin vergi dairesine
verildiği tarih kanun yolundan vazgeçme tarihi olarak kabul edilir. Kanun
yolundan vazgeçilmesi hâlinde idarece de ihtilaf sürdürülmez. Kanun yolundan
vazgeçildiği hâlde istinaf veya temyiz yoluna başvurulması durumunda ise bu
başvurular incelenmez.
Kanun yolundan vazgeçilen vergi ve
vergi ziyaı cezası için bu maddeye göre yapılan tahakkuktan önce
ödenen gecikme faizi ve gecikme zammı da dâhil tutarlar, bu madde hükmüne göre
ödenecek tutarlara mahsup edilir.
Bu madde uyarınca istinaf ve temyiz
yolundan vazgeçilen davaya ilişkin kararlarda hükmedilen yargılama giderleri,
avukatlık ücretleri ve fer’ileri karşılıklı olarak talep edilmez ve
bu alacaklar için icra takibi yapılamaz.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul
ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenir.””